Blue Velvet (1986)

Ελληνικός Τίτλος: Μπλε Βελούδο
Κατηγορία: Μυστηρίου, Θρίλερ
Σκηνοθεσία: David Lynch
Σενάριο: David Lynch
Πρωταγωνιστούν: Kyle MacLachlan, Isabella Rossellini, Dennis Hopper, Laura Dern, Dean Stockwell
Μουσική: Angelo Badalamenti
Φωτογραφία: Frederick Elmes
Μοντάζ: Duwayne Dunham
Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ
Χρώμα: Έγχρωμη
Διάρκεια: 120 min

Βρισκόμαστε στο Λάμπερτον, μια μικρή επαρχιακή πόλη του αμερικανικού νότου, κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ΄50. Ο νεαρός φοιτητής Τζέφρι Μπόμοντ (Kyle MacLachlan), που μόλις έχει επιστρέψει στη γενέτειρά του, βρίσκει τυχαία ένα κομμένο ανθρώπινο αυτί. Αμέσως πάει και αναφέρει το γεγονός στην αστυνομία και πιο συγκεκριμένα στον ντεντέκτιβ Μπεν Ουίλιαμς (Dean Stockwell) που είναι γείτονάς του και οικογενειακός φίλος.
Με την βοήθεια της Σάντυ (Laura Dern), που είναι κόρη του Μπεν, ο Τζέφρι ψάχνει να λύσει το μυστήριο και οδηγείται στο διαμέρισμα της Ντόροθυ Βάλλενς (Isabella Rossellini), μιας όμορφης τραγουδίστριας. Ανυποψίαστος ο νεαρός, παρακούγοντας την συμβουλή του Μπεν να μείνει μακριά από την υπόθεση, μπλέκει σε μια ιστορία απαγωγής με πρωταγωνιστές την τραγουδίστρια Ντόροθυ και έναν αρρωστημένο εγκληματία, τον Φρανκ Μπουθ (Dennis Hopper), ο όποιος την εκβιάζει προκειμένου να ικανοποιεί τις σαδομαζοχιστικές του επιθυμίες...

Πρόκειται για μία από τις πιο προκλητικές ταινίες του David Lynch, που σκηνοθετεί με τον δικό του μοναδικό και απαράμιλλο τρόπο. Μια τολμηρή παρουσίαση της σκληρότητας και της διαστροφής που κρύβονται κάτω από την φαινομενικά ήσυχη, μέση αμερικάνικη κοινωνία. Επιφανειακά το φιλμ λειτουργεί σαν παραδοσιακό θρίλερ και ακολουθεί τους κανόνες μιας τυπικής αστυνομικής ιστορίας, όμως από τις πρώτα κιόλας σκηνές είναι γεμάτο συμβολισμούς.
Άσπροι φρεσκοβαμμένοι φράκτες και φρεσκοκουρεμένα γκαζόν, πολύχρωμα, ζωντανά λουλούδια και ένας καταγάλανος ουρανός... Το πυροσβεστικό όχημα που περνάει μπροστά από την κάμερα με τους πυροσβέστες να χαιρετάνε και να χαμογελούν... Εικόνες που τονίζουν την εξωτερική ομορφιά και την γαλήνη, μια κοινωνίας που ευημερεί. Και μετά απ’ αυτά... ένας ξένοιαστος κύριος που ποτίζει το γκαζόν του.. Το λάστιχο όμως μπερδεύεται, το νερό στομώνει, η βρύση τρέμει έτοιμη να σπάσει... αλλά αντί να συμβεί αυτό που είναι και αναμενόμενο, ο κύριος εκείνη την στιγμή παθαίνει έμφραγμα... Ακολουθεί η σεκάνς με τα μαύρα σκαθάρια κάτω απ’ το έδαφος, μια εφιαλτική σκηνή με έντονη και ακραία ηχητική επεξεργασία. Μια σκηνή που προϊδεάζει τον θεατή για το τι πρόκειται να επακολουθήσει... Κι έτσι η ιστορία αρχίζει να εξελίσσεται και μπαίνουμε στον άκρως διεστραμμένο και βίαιο κόσμο, της Ντόροθυ και του Φρανκ. Ένας κόσμος διαβρωμένος μέχρι το κόκαλο, γεμάτος σεξ, σαδομαζοχισμό, ναρκωτικά, βία και πολύ μυστήριο. Ένας κόσμος τελείως διαφορετικός από αυτόν που φαίνεται στις πρώτες σκηνές της ταινίας, σκηνές που θα επαναληφθούν στο τέλος όταν πια θα λυθεί το μυστήριο και τα πράγματα θα έχουν μπει στη σωστή τους θέση.

Συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους δυο κόσμους -του καλού και του κακού- είναι ο νεαρός Τζέφρι, που τον υποδύεται εξαιρετικά ο Kyle MacLachlan.
Στον αρρωστημένο κόσμο του κακού ο εκπληκτικός Dennis Hopper στο ρόλο του Φράνκ, σε μια από τις καλύτερες ερμηνείες της καριέρας του.
Στον αντίποδα η ονειροπόλα και λίγο αφελής Σάντυ, υποδυόμενη από την Laura Dern, μια ερμηνεία, που ίσως εσκεμμένα, δείχνει να μην «κολλάει» και τόσο με το σύνολο.
Η Isabella Rossellini στο ρόλο της Ντόροθυ, ενσαρκώνει τέλεια το προϊόν μιας κοινωνίας που σαπίζει, ένα χαρακτήρα τραυματισμένο, γεμάτο αδιέξοδα, χωρίς ελπίδα και όνειρα.
Πέρα όμως από την εξαιρετική σκηνοθεσία και τις ερμηνείες του καστ υπάρχουν κι άλλοι λόγοι για να χαρακτηρισθεί αυτή η ταινία αριστούργημα. Η φωτογραφία του Frederick Elmes είναι πάρα πολύ καλή, σκοτεινή και υποβλητική εκεί που απαιτείται και αντίθετα πολύ ζωντανή, με τελείως διαφορετική διάθεση εκεί που χρειάζεται. Σ’ αυτό βοηθάει και ο πολύς καλός φωτισμός που οξύνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, δύο στοιχεία που χαρακτηρίζουν και διαχωρίζουν τους ''καλούς'' απ' τους ''κακούς''.
Τέλος, πολύ καλή είναι και η μουσική επένδυση του Angelo Badalamenti.

Όταν το «Μπλε Βελούδο» βγήκε στους κινηματογράφους το 1986, από κάποιους χαρακτηρίστηκε ως ένα αρρωστημένο σκουπίδι κι από άλλους ως ένα μεγάλο αριστούργημα. Η συντηρητικοί την απέρριψαν ασυζητητί. Οι σινεφίλ την εξύμνησαν. Όπως συμβαίνει συνήθως σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η αλήθεια πρέπει να βρίσκεται κάπου στη μέση.
Η ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης Σκηνοθεσίας και για δύο Χρυσές Σφαίρες, ενώ βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Φανταστικού Κινηματογράφου του Avoriaz και απέσπασε αρκετά βραβεία από διάφορες Ενώσεις Κριτικών.