Du Rififi Chez Les Hommes (1955)


Αγγλικός τίτλος: Rififi
Ελληνικός Τίτλος: Ριφιφί
Κατηγορία: Έγκλημα, Δράμα, Νουάρ
Σκηνοθεσία: Jules Dassin
Σενάριο: Auguste le Breton (νουβέλα) Jules Dassin (προσαρμογή σεναρίου)
Πρωταγωνιστούν: Jean Servais, Carl Möhner, Robert Manuel, Jules Dassin, Magali Noël
Μουσική: Georges Auric
Φωτογραφία: Philippe Agostini
Μοντάζ: Roger Dwyre
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Χρώμα: Ασπρόμαυρη
Διάρκεια: 122 min


Το «Ριφιφί» αποτελεί μια θρυλική ταινία, σημείο αναφοράς στην ιστορία των φιλμ νουάρ.
Έθεσε τη βάση για την μετέπειτα ανάπτυξη των ταινιών που είχαν σαν θέμα τους κάποια ληστεία και γνωστοποίησε τη δύναμη του γαλλικού νουάρ στο ευρύ κοινό.
To σενάριο της ταινίας είναι βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του Auguste le Breton.
Η λέξη «Ριφιφί» είναι αραβικής προέλευσης και στην αργκό του υποκόσμου έχει την έννοια της έντονης διαμάχης. Μετά όμως την προβολή και την μεγάλη επιτυχία της ταινίας, ο όρος της λέξης αναβαθμίστηκε σε συνώνυμο κάποιας διάρρηξης η οποία έχει γίνει με πολύ μελετημένο τρόπο ή πιο συνήθως, ληστεία που γίνεται με το άνοιγμα χώρου από το ταβάνι ή τον τοίχο του διπλανού κτιρίου.


Ο Τονί Στεφανουά βγαίνει από τη φυλακή αφού έχει εκτίσει ποινή πέντε χρόνων.
Συναντά τον φίλο του Τζο, ο οποίος του προτείνει να διαρρήξουν, με τη βοήθεια και ενός Ιταλού, του Μάριο, ένα κοσμηματοπωλείο στο κέντρο του Παρισιού. Ο Τονί αρχικά αρνείται, καθώς θέλει να αποφύγει τη συμμετοχή του σε εγκληματικές ενέργειες και να ζήσει νόμιμα.
Όταν όμως το ίδιο βράδυ μαθαίνει ότι η πρώην φιλενάδα του, έχει γίνει ερωμένη του Γκρούτερ, ενός γκάνγκστερ, ιδιοκτήτη νυχτερινού κέντρου, αλλάζει γνώμη και αποφασίζει να επιστρέψει στον κόσμο του εγκλήματος.
Την επομένη συναντά τον Τζο και τον Μάριο και τους λέει πως θα συμμετάσχει στη διάρρηξη μόνο όμως εφόσον γίνει σύμφωνα με το δικό του σχέδιο. Στόχος τους είναι πλέον το χρηματοκιβώτιο και όχι τα κοσμήματα στη βιτρίνα.
Ο Μάριο τους φέρνει σε επαφή με έναν συμπατριώτη του, τον Σέζαρ που είναι ειδικός στα χρηματοκιβώτια.
Οι τέσσερις τους, αφού βρίσκουν τον τρόπο να αχρηστεύσουν το σύστημα συναγερμού, μπαίνουν στο κοσμηματοπωλείο ανοίγοντας μια τρύπα στο ταβάνι.
Το σχέδιό τους στέφεται με πλήρη επιτυχία, όμως ο Σέζαρ, λόγω της μεγάλης του αδυναμίας για το γυναικείο φύλο, θα γίνει η αιτία τα πράγματα να πάρουν άσχημη τροπή...


Η ταινία γυρίστηκε στην Γαλλία 5 χρόνια μετά τον αυτοεξορισμό του Jules Dassin στο Παρίσι, ο οποίος έφυγε από την Αμερική για να αποφύγει την κλήτευσή του από την επιτροπή του Κογκρέσου που διερευνούσε την δράση των αριστερών μέσα στην κινηματογραφική βιομηχανία.
Η σκηνοθεσία του Dassin κυριολεκτικά απογειώνει την ταινία. Λήψεις από πρωτότυπες γωνίες, αλλά και πλάνα μεγάλης διάρκειας, χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ενός φιλμ δράσης με έντονο ρυθμό, που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή από το πρώτο λεπτό μέχρι και το καταπληκτικό φινάλε του.
Συγκαταλέγεται στα φιλμ νουάρ, είναι όμως ένα νουάρ διαφορετικό από αυτά που είχαν συνηθίσει οι κινηματογραφόφιλοι μέχρι τότε. Εδώ ήρωας δεν είναι ένας ντετέκτιβ που αναζητά την αλήθεια, αλλά ένας εγκληματίας που ψάχνει τον εύκολο πλουτισμό. Οι άνθρωποι του υποκόσμου δεν προβάλλονται ως ανήθικα και παρανοϊκά άτομα αλλά ως άτομα φυσιολογικά, οικογενειάρχες με όνειρα και πάθη που δένονται μεταξύ τους με ένα κώδικα τιμής και αλληλεγγύης κάτω από το μεγάλο ρίσκο.
Ο Dassin εκμεταλλεύεται πλήρως τους δρόμους του Παρισιού και τη χειμωνιάτικη βροχερή ατμόσφαιρα της πόλης, ενώ η ασπρόμαυρη φωτογραφία του Philippe Agostini είναι εξαιρετική.
Μεγαλοφυής είναι η σκηνή της ληστείας, διάρκειας 33 λεπτών. Η συγκεκριμένη σκηνή διαδραματίζεται μέσα σε απόλυτη σιωπή, χωρίς καθόλου διαλόγους και μουσική -το μόνο που ακούγεται είναι κάποιοι σποραδικοί φυσικοί ήχοι. Η σκηνή παρουσιάζει την ομάδα των κακοποιών να είναι αφοσιωμένοι και προσηλωμένοι απόλυτα στην εργασία τους. Ο ρεαλισμός της ήταν τόσο εντυπωσιακός, ώστε η ταινία απαγορεύτηκε σε πολλές χώρες καθώς ληστές αντέγραφαν τις τεχνικές που χρησιμοποιούν οι ήρωες της ταινίας, κατά τη διάρκεια της διάρρηξης.
Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι πάρα πολύ καλές, με κορυφαία αυτή του Jean Servais, στο ρόλο του Τονί Στεφανουά.
Επίσης, ο Jules Dassin μέσα από τον ρόλο του Σέζαρ, μας υπενθυμίζει πως ξεκίνησε την καριέρα του σαν ηθοποιός στο εβραϊκό θέατρο της Νέας Υόρκης.


Οι ταινία έλαβε πολλές σημαντικές διακρίσεις μερικές εκ των οποίων είναι:
Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Φεστιβάλ Καννών, 1955
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Γαλλικό Συνδικάτο Κριτικών Κινηματογράφου, 1956
Ειδικό Βραβείο, Κριτικών Νέας Υόρκης, 2000
Επίσης ήταν υποψήφια για Χρυσό Φοίνικα, στο Φεστιβάλ Καννών, 1955








Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας σχετικά με αυτήν την ανάρτηση