Αγγλικός Τίτλος: Closely Watched Trains
Ελληνικός Τίτλος: O άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν
Κατηγορία: Δράμα, Κωμωδία
Σκηνοθεσία: Jirí Menzel
Σενάριο: Bohumil Hrabal (Μυθιστόρημα), Jirí Menzel (Προσαρμογή Σεναρίου)
Πρωταγωνιστούν: Václav Neckár, Jitka Bendová, Josef Somr, Vlastimil Brodský, Vladimír Valenta
Μουσική: Jirí Sust
Φωτογραφία: Jaromír Sofr
Μοντάζ: Jirina Lukesová
Χώρα Παραγωγής: Τσεχοσλοβακία
Χρώμα: Ασπρόμαυρη
Διάρκεια: 93 min
Κατά την διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς, Τσεχοσλοβακία, ένας νεαρός, ο Milos Hrma, ακολουθεί τα βήματα του πατέρα του και προσλαμβάνεται σε έναν μικρό σιδηροδρομικό σταθμό ενός χωριού, σαν βοηθός σταθμάρχη.
Ο Milos, είναι ένας απλός, ήρεμος και σε μεγάλο βαθμό, αθώος έφηβος. Γι’ αυτόν ο πόλεμος και οι συνέπειές του είναι πράγματα που δεν τον απασχολούν αφού στο μυαλό του έχει συνεχώς ένα πολύ προσωπικό «φλέγον» ζήτημα: να ξεπεράσει το τρακ του πρωτάρη και να καταφέρει επιτέλους να έχει μια ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή. Το ζήτημα αυτό του έχει γίνει βραχνάς.
Μετά από ένα πλήθος κωμικοτραγικών καταστάσεων και επεισοδίων, στην προσπάθειά του να καταπολεμήσει τις ερωτικές του αδυναμίες και να γίνει επιτέλους ώριμος, ο νεαρός Milos, εμπλέκεται σε μια επιχείρηση ανατίναξης ενός γερμανικού τραίνου μεταφοράς πολεμοφοδίων και θα γίνει άθελά του, ήρωας της αντίστασης...
Η ταινία γυρίστηκε την περίοδο που έμεινε στην ιστορία ως “Άνοιξη της Πράγας”. Την περίοδο αυτή γινόταν στην Τσεχοσλοβακία μια έντονη προσπάθεια φιλελευθεροποίησης και εκδημοκρατισμού από πλευράς του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Πολλοί ήταν αυτοί που υποστήριξαν, παρά το γεγονός ότι το θέμα της ταινίας έχει να κάνει με την ερωτική αφύπνιση ενός εφήβου κι έχει σαν φόντο τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την κατοχή των Τσεχοσλοβάκων από τα Γερμανικά στρατεύματα, πως η ταινία είναι μια αλληγορία για την κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία της εποχής.
Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα είναι κατά πρώτον το γεγονός ότι οι ήρωες της ταινίας, χωρίς να τους ενδιαφέρουν αυτά που συμβαίνουν γύρω τους, διακατέχονται από ένα ερωτικό πάθος που μετατρέπεται σε επαναστατική πράξη και μοιάζει να είναι η μόνη διέξοδος τους προς την ελευθερία, καθώς και η χαρακτηριστική σκηνή κατά την οποία ο πρωταγωνιστής μετά την απόπειρα αυτοκτονίας του μεταφέρεται υποβασταζόμενος στο νοσοκομείο και η κάμερα επικεντρώνεται σε μια αφίσα που απεικονίζει ένα τεράστιο χέρι που καλύπτει την πόλη της Πράγας και το οποίο έχει χαραγμένο πάνω του το σφυροδρέπανο.
Επίσης ο Menzel, με κάποιες πολύ ευρηματικές σκηνές που θυμίζουν παρωδία, σατιρίζει και διακωμωδεί τους Γερμανούς κατακτητές. Αποκορύφωμα αποτελεί η σκηνή κατά την οποία ο συνάδελφος του Milos, σφραγίζει τα όμορφα οπίσθια της ερωμένης του με την σφραγίδα του Γ’ Ράιχ και στην συνέχεια θα καταδικαστεί γι’ αυτό με την κατηγορία της προσβολής της Γερμανικής γλώσσας, από τον υπεύθυνο για την τήρηση της τάξης στην περιοχή.
Όμως ο ευρηματικός Menzel, που πέρα από την σκηνοθεσία έχει κάνει και την προσαρμογή του σεναρίου, δεν αρκείται στο να σχολιάζει με έντονο ειρωνικό τρόπο καταστάσεις που έχουν σχέση με την πολιτική και τον πόλεμο, αλλά επικεντρώνεται και στο βασικό θέμα του που δεν είναι άλλο από την σεξουαλικότητα. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιεί διάφορα εκφραστικά μέσα και αντικείμενα, όπως για παράδειγμα ένας σκισμένος καναπές, ενώ εκμεταλλεύεται μέχρι και τον λαιμό μιας χήνας και τον μετατρέπει στα χέρια της ηλικιωμένης συζύγου του σταθμάρχη σε φαλλικό σύμβολο.
Συνοπτικά η ταινία είναι μια τρυφερή και ανθρώπινη δημιουργία, διάσπαρτη με ειρωνικό χιούμορ και σαρκασμό, με φαντασία, αλλά και με ένα απροσδόκητα δραματικό φινάλε. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία του Jaromír Sofr είναι θαυμάσια, το ίδιο και η μουσική υπόκρουση του Jirí Sust, όσο για την ερμηνεία του Václav Neckár, στον ρόλο του Milos, είναι απολαυστική.
Το φιλμ έτυχε εξαιρετικής υποδοχής από το κοινό και τους κριτικούς και τιμήθηκε με Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης ταινίας, πήρε το πρώτο βραβείο στο Mannheim-Heidelberg International Filmfestival, ενώ ήταν υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξένης ταινίας και είχε δύο υποψηφιότητες στα βραβεία της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (καλύτερης ταινίας και μουσικής).
Μετά την προβολή της ταινίας, ο πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης Jirí Menzel, ο οποίος στην ταινία έχει και τον μικρό ρόλο του γιατρού που συμβουλεύει τον νεαρό ήρωα, έγινε παγκοσμίως γνωστός και αναγνωρίστηκε σαν ένας από τους κορυφαίους Τσεχοσλοβάκους δημιουργούς του “Νέου Κύματος”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας σχετικά με αυτήν την ανάρτηση