Brazil (1985)


Ελληνικός Τίτλος: Μπραζίλ
Κατηγορία: Φαντασίας, Δράμα
Σκηνοθεσία: Terry Gilliam
Σενάριο: Terry Gilliam, Tom Stoppard, Charles McKeown
Πρωταγωνιστούν: Jonathan Pryce, Kim Greist, Robert De Niro, Michael Palin, Ian Holm, Katherine Helmond, Bob Hoskins
Μουσική: Michael Kamen
Φωτογραφία: Roger Pratt
Μοντάζ: Julian Doyle
Χώρα Παραγωγής: Μεγάλη Βρετανία
Χρώμα: Έγχρωμη
Διάρκεια: 142 min (director's cut / theatrical version) - 94 min (USA edited version) - 132 min (final director's cut / bluray edition)


Πρόκειται για την ωραιότερη ταινία του Βρετανού σκηνοθέτη Terry Gilliam και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις καλύτερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Το σενάριο αλλά και ολόκληρη η ταινία είναι εμπνευσμένη και απόλυτα επηρεασμένη από το μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του Βρετανού συγγραφέα George Orwell, «1984» που εκδόθηκε το 1949.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι μια ταινία φαντασίας εικαστικά τέλεια, με φρενήρεις ρυθμούς στη σκηνοθεσία και το μοντάζ και με πάμπολλα στοιχεία δανεισμένα από τα φιλμ-νουάρ του παρελθόντος. Τα μηνύματα που λαμβάνει ο θεατής μέσα από τις εικόνες της κύριας αλλά και της παράλληλης δράσης, είναι αμέτρητα και σίγουρα δεν φτάνει μία φορά θέασης προκειμένου να κατανοήσει κάποιος όλους τους συμβολισμούς και τις αλληγορίες που εμπεριέχονται μέσα σε αυτό το σουρεαλιστικό, “αναρχικό” αριστούργημα.


Βρισκόμαστε σε μια φανταστική πόλη του 20ου αιώνα. Επικρατεί ολοκληρωτικό καθεστώς, ο κρατικός μηχανισμός προσπαθεί να καταστείλει με τη βία την ελεύθερη βούληση και η γραφειοκρατία έχει αναχθεί σε επιστήμη, ενώ όλα ρυθμίζονται και ελέγχονται από μία κεντρική υπηρεσία υπολογιστών.
Μια μέρα εξ αιτίας μια μύγας(!) θα προκληθεί ένα λάθος στη μηχανογράφηση μίας υπηρεσίας του Υπουργείου Πληροφοριών και αντί να συλληφθεί από τις ομάδες ασφαλείας για οικονομικές εκκρεμότητες ο Harry Tuttle, συλλαμβάνεται ο αθώος Harry Buttle, ο οποίος και πεθαίνει κατά την ώρα της ανάκρισης. Μία γειτόνισσα της οικογένειας Buttle, η Jill Layton, προσπαθεί να ξεκαθαρίσει την υπόθεση πηγαίνοντας στις κρατικές υπηρεσίες διαμαρτυρόμενη για το συμβάν, αλλά έτσι γίνεται στόχος του συστήματος.
Ο Sam Lowry είναι ένας φιλήσυχος υπαλληλάκος του Υπουργείου και ερωτευμένος με τη Jill, την οποία δεν έχει δει ποτέ παρά μόνο στα όνειρά του, στα οποία μεταμορφώνεται σε έναν φτερωτό ήρωα και σώζει συνεχώς την αγαπημένη του, από τους κινδύνους που την απειλούν.
Όταν θα την συναντήσει εντελώς συμπτωματικά στην πραγματικότητα, οι προσπάθειές του για να την βοηθήσει τον κάνουν στόχο και εχθρό του συστήματος. Τότε επεμβαίνει ο αρχικός υπαίτιος της όλης ιστορίας, ο Harry Tuttle και προσπαθεί να τον σώσει...


Ο Terry Gilliam, που συνάντησε πολλές δυσκολίες και εμπόδια με τους παραγωγούς και τα στούντιο μέχρι να ολοκληρώσει το έργο του, σκηνοθετεί αριστοτεχνικά, δημιουργώντας μια φουτουριστική ταινία που κινείται ανάμεσα στην πραγματικότητα του σήμερα, το αύριο, το παραμύθι και τα κόμικς. Μπερδεύει με μοναδικό τρόπο το δραματικό με το κωμικό-ειρωνικό στοιχείο, το αληθινό με το φανταστικό, και φανερά επηρεασμένος από άλλες ταινίες του παρελθόντος, δεν διστάζει να αντιγράψει εικόνες από το «Metropolis», το «The Third Man», το «Battleship Potemkin» και όχι μόνο... Κάτι για το οποίο δεν μπορεί να τον κατηγορήσει κανένας, καθώς το αποτέλεσμα είναι μια συγκλονιστική-ονειρική δημιουργία, που στην ουσία είναι μια σκληροπυρηνική κοινωνικοπολιτική σάτιρα για την σύγχρονη κοινωνία, και στρέφεται ενάντια στην παράνοια της γραφειοκρατίας, του καταναλωτισμού, της υψηλής τεχνολογίας, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα τον καταπιεστικής μορφής τρόπο με τον οποίο οι κρατικοί μηχανισμοί προσπαθούν να ελέγξουν πλήρως τις ανθρώπινες μάζες, καταπατώντας τους κάθε δικαίωμα και ελευθερία.
Εντυπωσιακή είναι και η δουλειά που έχει γίνει στα κοστούμια και στα σκηνικά, ενώ η υπέροχη κινηματογράφηση και η φωτογραφία, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα εφιαλτική μα και ταυτόχρονα ονειρική. Εξαιρετική είναι και η μουσική επένδυση του Michael Kamen, που σε πολλές σκηνές ανεβάζει τον ρυθμό και κλιμακώνει την ένταση.
Ο Jonathan Pryce, στον κεντρικό ρόλο του ήσυχου και ευρηματικού κυβερνητικού υπαλλήλου που προσπαθεί να ταυτιστεί με τον ανίκητο ήρωα των φαντασιώσεων του, είναι εξαιρετικός. Καλή και η Kim Griest, στο ρόλο της αγαπημένης του ήρωα που τον οδηγεί στην καταστροφή μα και στην λύτρωση. Για τον Robert de Niro, στον ρόλο έκπληξη του επαναστάτη Tuttle, δεν νομίζω ότι χρειάζονται σχόλια. Τέλος, εκπληκτική είναι και η Katherine Helmond, που υποδύεται την μητέρα του ήρωα που τρέφει ένα ιδιαίτερο πάθος στις πλαστικές επεμβάσεις, αναζητώντας τη χαμένη νιότη της.


Η ταινία πήρε τον τίτλο της από το τραγούδι του Xavier Cugat, «Aquarela do Brasil» που είχε σημειώσει μεγάλη επιτυχία τη δεκαετία του ’30 και ακούγεται στην ταινία. Η ιδέα στον Gilliam να τιτλοφορήσει την ταινία του ως «Brazil» του δόθηκε μετά από μια επίσκεψή του στο λιμάνι Talbot της Ουαλίας. Tο τοπίο εκεί είναι καταθλιπτικό και κυριαρχεί το γκρι χρώμα. Τότε του ήρθε στο μυαλό ένας τύπος να κάθεται σ’ αυτήν την μουντή παραλία και να ακούει στο ραδιόφωνο ένα ευχάριστο κομμάτι σαν το «Brazil». Το τοπίο έτσι θα του φαινόταν λιγότερο μουντό και γκρίζο.
15.000.000 δολάρια έφτασε το κόστος παραγωγής της ταινίας , αλλά η εισπρακτική της επιτυχία δεν ήταν η αναμενόμενη καθώς τα έσοδά ήταν αρκετά πιο κάτω.
Οι κριτικές που απέσπασε ήταν ανάμεικτες και ήταν υποψήφια για δυο βραβεία Όσκαρ στον διαγωνισμό του 1986, στις κατηγορίες Καλύτερο Σενάριο και Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης αλλά δεν κατάφερε να διακριθεί. Αντίθετα στον διαγωνισμό “Los Angeles Film Critics Association Awards” του 1985, βραβεύτηκε στις κατηγορίες Καλύτερη Ταινία, Καλύτερο Σενάριο και Καλύτερη Σκηνοθεσία. Επίσης τιμήθηκε και με δύο Βραβεία BAFTA.
Σήμερα το «Brazil» θεωρείται κλασική και σαν μια από τις σημαντικότερες δημιουργίες στην ιστορία του κινηματογράφου, κατέχοντας θέσεις στις λίστες με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών και ειδικά σ’ αυτές των ταινιών φαντασίας.








Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας σχετικά με αυτήν την ανάρτηση