Sunrise: A Song of Two Humans (1927)


Ελληνικός Τίτλος: Η Αυγή (Ένα τραγούδι για δύο Ανθρώπους)
Κατηγορία: Δράμα, Ρομαντική
Σκηνοθεσία: Friedrich W. Murnau
Σενάριο: Hermann Sudermann (Νουβέλα) Carl Mayer (Σενάριο)
Πρωταγωνιστούν: George O'Brien, Janet Gaynor, Margaret Livingston
Μουσική: Hugo Riesenfeld
Φωτογραφία: Charles Rosher, Karl Struss
Μοντάζ: Harold D. Schuster
Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ
Χρώμα: Ασπρόμαυρη
Διάρκεια: 95 min


Το «Sunrise: A Song of Two Humans» (γνωστό και ως «Sunrise») είναι μια συγκινητική ταινία της εποχής του βωβού κινηματογράφου -ένα μελοδραματικό αριστούργημα, ένα όμορφο, ατμοσφαιρικό, λυρικό και ποιητικό έργο τέχνης.
Ο Γερμανός σκηνοθέτης F.W. Murnau, μετά την μεγάλη επιτυχία των δημιουργιών του «Nosferatu, eine Symphonie des Grauens» (1922) και «Faust - Eine Deutsche Volkssage» (1926) καλείται στο Χόλλυγουντ από τον κινηματογραφικό παραγωγό William Fox, ο οποίος παρέχοντάς του απόλυτη “καλλιτεχνική και χρηματική ελευθερία” του αναθέτει να κινηματογραφήσει μια ταινία για λογαριασμό της ομώνυμης εταιρίας του.
Ο Murnau, επιλέγοντας ένα απλοϊκότατο σενάριο του Αυστριακού Carl Mayer, το οποίο βασιζόταν σε μια νουβέλα του Γερμανού θεατρικού συγγραφέα Hermann Sudermann, που έφερε τον τίτλο «Die Reise nach Tilsit» δημιουργεί μία από τις ομορφότερες ταινίες στην ιστορία της 7ης Τέχνης χρησιμοποιώντας στοιχεία από το γερμανικό εξπρεσιονιστικό κίνημα (1914-1924) αλλά και από τον ρομαντισμό των αντίστοιχων Χολιγουντιανών παραγωγών της εποχής. Επίσης, για πολλούς θεωρητικούς, το «Sunrise: A Song of Two Humans» είναι ένα από τα πρώτα δείγματα των μετέπειτα φιλμ-νουάρ καθώς περιέχει πολλά από εκείνα τα στοιχεία που χαρακτήρισαν αυτό το είδος ταινιών.


Ένα καλοκαίρι, μια γυναίκα από την πόλη (Margaret Livingston) βρίσκεται σε μια επαρχιακή πόλη για διακοπές. Εκεί γνωρίζει έναν άντρα (George O'Brien) ο οποίος είναι παντρεμένος με μια όμορφη χωριατοπούλα (Janet Gaynor). Το παντρεμένο ζευγάρι μέχρι τότε ζούσε ευτυχισμένο σε ένα αγρόκτημα, μαζί με το νεογέννητο μωρό τους.
Όμως η γυναίκα της πόλης, καταφέρνει και ξελογιάζει τον άντρα και ένα βράδυ κατά την διάρκεια μιας κρυφής συνάντησής τους, προσπαθεί να τον πείσει να πουλήσει το σπίτι του, να αφήσει την γυναίκα του και το παιδί του και να την ακολουθήσει. Όταν αυτός αντιδρά εκείνη του προτείνει ένα σχέδιο για να ξεφορτωθεί την γυναίκα του: να την πάει για βαρκάδα στην λίμνη της περιοχής, να την πνίξει και στην συνέχεια να πετάξει το πτώμα της νεαρής γυναίκας από την βάρκα μέσα στα βαθιά νερά. Ο άντρας στο άκουσμα όλων αυτών φεύγει γεμάτος θυμό. Φτάνοντας όμως στο σπίτι του, και μην μπορώντας να βγάλει την γυναίκα της πόλης από το μυαλό του, αποφασίζει να βάλει σε εφαρμογή το δολοφονικό σχέδιό της...


Παρά το πολύ απλούστατο σενάριο, η ταινία είναι πλούσια σε συμβολισμούς· συμβολισμοί που αναφέρονται σε πολλά επίπεδα όπως, η εξύμνηση  της οικογενειακής ευτυχίας, η ζωή της πολύβουης πόλης σε σχέση με την ήρεμη ζωή της επαρχίας, η χριστιανική ιερότητα και πολλά ακόμα, όλα μέσα από σκηνές άπειρου κάλλους, που περικλείουν μελόδραμα, χιούμορ, αλλά και μια συνεχή απειλή.
Η εξπρεσιονιστική φωτογραφία με τις παροξυμμένες σκιές, τα δυσανάλογα και εντυπωσιακά -υπερρεαλιστικά σκηνικά, οι προσεκτικά επιλεγμένες γωνίες λήψης, οι εξαίρετες κινήσεις της κάμερας, τα εμπνευσμένα καδραρίσματα, το εκπληκτικό μοντάζ και η άψογη εκφραστικότητα των ερμηνευτών, είναι μερικά από τα στοιχεία εκείνα που ανακηρύσσουν την ταινία σε αριστούργημα και την κατατάσσουν στην λίστα των ταινιών που αποτελούν σταθμό στην εξέλιξη της κινηματογραφικής τέχνης.
Επίσης, ένα από τα αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά της ταινίας είναι το γεγονός ότι τα πρόσωπα δεν έχουν ονόματα αλλά λέγονται "ο Άντρας", "η Γυναίκα του", και "η Γυναίκα της Πόλης". Ο λόγος που γίνεται αυτό είναι επειδή ο ιδιοφυής Murnau, ήθελε να δώσει σε αυτήν την τόσο απλοϊκή ιστορία η οποία δεν περιέχει ούτε βάθος αλλά ούτε κάποιες ιδιαίτερες ανατροπές, αρχετυπικές και πανανθρώπινες διαστάσεις. Άλλωστε, αμέσως μετά τους τίτλους αρχής, ο εισαγωγικός μεσότιτλος ξεκαθαρίζει τις προθέσεις του: "Αυτό το τραγούδι του Άντρα και της Γυναίκας που δεν ανήκει πουθενά και που ανήκει παντού μπορούσε να εκτυλίσσεται σε οποιονδήποτε τόπο και οποιαδήποτε εποχή. Παντού όπου ανατέλλει και δύει ο ήλιος, στο στρόβιλο των πόλεων ή στον καθαρό αέρα ενός αγροκτήματος, η ζωή είναι πάντα ίδια, άλλοτε πικρή κι άλλοτε γλυκιά".


Το «Sunrise: A Song of Two Humans» ήταν η πρώτη ταινία που κυκλοφόρησε με συγχρονισμένο ήχο, έχοντας ενσωματωμένη μια πολύ όμορφη μουσική παρτιτούρα του Hugo Riesenfeld και κάποια ηχητικά εφέ.
Η πρεμιέρα της ταινίας έγινε στις 23 Σεπτεμβρίου του 1927, και αμέσως έλαβε τον χαρακτηρισμό του κινηματογραφικού αριστουργήματος. Όμως, δύο μόλις εβδομάδες αργότερα, έγινε η απελευθέρωση της πρώτης ομιλούσας ταινίας «The Jazz Singer» (Ο Τραγουδιστής της Τζαζ) που κυκλοφόρησε από την Warner Bros. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την επισκίαση της εμπορικής επιτυχίας της «Αυγής» και την αποτυχία της στο box office, συναρτήσει του πολύ υψηλού κόστους παραγωγής της.
Στον πρώτο διαγωνισμό των Βραβείων Όσκαρ που διεξήχθη το 1929, «Η Αυγή» ήταν υποψήφια σε τέσσερεις κατηγορίες από τις οποίες κατάφερε και διακρίθηκε στις τρεις: Όσκαρ Ερμηνείας στην πρωταγωνίστρια Janet Gaynor, Όσκαρ Καλύτερης Παραγωγής (αυτό το βραβείο το κέρδισε μαζί με την ταινία «Wings») και Όσκαρ Καλύτερης Φωτογραφίας, ενώ ήταν υποψήφια και για το Όσκαρ Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης.
Σήμερα, σχεδόν 90 χρόνια μετά τη δημιουργία του, το «Sunrise: A Song of Two Humans», βάσει πάντα των πενιχρών τεχνικών μέσων που υπήρχαν την εποχή που γυρίστηκε, αποτελεί ένα αριστουργηματικό κινηματογραφικό επίτευγμα, αναγνωρισμένο από την μεγαλύτερη μερίδα σκηνοθετών, θεωρητικών του κινηματογράφου, αλλά και του απλού κοινού, καταλαμβάνοντας την 5η θέση στην λίστα των κριτικών με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών στο κινηματογραφικό “Sight & Sound”, ενώ στο “Rotten Tomatoes” έχει ποσοστό θετικών κριτικών 98% και βαθμολογία 8,8/10.











Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας σχετικά με αυτήν την ανάρτηση